Voor het Plastic Pact Nederland hebben we een studie uitgevoerd naar de mogelijkheid om PET trays te recyclen tot grondstof voor nieuwe, voedselveilige PET trays. Daaruit komt naar voren dat de industrie een keuze moet maken: of de multi-layer verpakkingen weren of accepteren dat de trays niet helemaal transparant zijn. Het project bestond uit een pilot in de keten, een onderzoek bij testcentrum NTCP en het opstellen van een ontwerprichtlijn.

Elk jaar komt minstens 32 kton aan PET trays op de markt. Ze zijn populair voor het verpakken van vlees, vis kaas, salades, fruit, vega en allerhande kant-en-klare versproducten. Ze zorgen voor een langere houdbaarheid en zien er aantrekkelijk uit. Anders dan de PET-flessen, die apart worden ingezameld en gerecycled, eindigen de trays bij het PMD of restafval.

Recycling

Volgens de nieuwe Verordening voor Verpakkingen en Verpakkingsafval moeten contactgevoelige PET verpakkingen in 2030 voor minstens 30% uit recyclaat bestaan. PET trays waren tot voor kort niet goed recyclebaar. Het dunne PET versnipperde tijdens het wassen in het recyclingproces. Door technische verbeteringen is dat probleem nu verholpen. PET trays worden als aparte stroom gesorteerd in de Nederlandse kunststof sorteerinstallaties. Niettemin wordt deze fractie momenteel nog beperkt gerecycled. Het deel dat wel gerecycled wordt, is meestal bestemd voor non-food toepassingen, zoals planten trays. PET recycler Cirrec is de enige die de Nederlandse trays wel naar een voedseltoepassing recyclet in Nederland.

Multi-layer

Die beperkte (hoogwaardige) recycling heeft vooral te maken met de multi-layer verpakkingen, die in Nederland relatief veel gebruikt worden. Deze meerlaagse verpakkingen, die zo’n 20% van het totaal uitmaken, zijn hoofdzakelijk in zwang als verpakking voor kaas, vleeswaren en vlees. Dat was in 2017 nog 40% dus er is al enorm veel verbeterd. De trays bestaan uit een combinatie van een PET- en een PE-laag zodat de PE-topfolie goed op de tray gesealed kan worden. Omdat PE een lagere verwerkingstemperatuur heeft dan PET, verkleurt het tijdens de recycling van het PET. Hierdoor ontstaat een geel-bruine verkleuring in het rPET.  En dat willen de Nederlandse merkeigenaren, retailers en consumenten niet.

Wat daarbij niet helpt is dat de gesorteerde balen volgens de huidige Nederlandse sorteerspecificatie zowel helder transparant PET, als gekleurd PET en tot 6% andere materialen mogen bevatten. Dan gaat het bijvoorbeeld om etiketten, lijm, afdekfolies, en andere kunststoffen die het recyclaat vervuilen. Een helder rPET tray bestaat in elk geval uit meer dan 97% ongekleurd zuiver PET. En dat is met de huidige technieken en afvalsituatie nauwelijks mogelijk.

Tray-to-tray

Om tot een circulaire economie te komen waarin de trays tot trays gerecycled kunnen worden, zullen producenten, merkeigenaren, en retailers een keuze moeten maken. Ze stappen óf over op mono-PET trays of een ander recyclebaar alternatief zoals een folieverpakking of PP-trays, óf ze accepteren een verkleuring van de trays door recyclaat gebruik.

Ontwerprichtlijn PET trays

Op basis van gesprekken met experts, verpakkingsproducenten en recyclingbedrijven en de bevindingen uit de NTCP steekproef is een ontwerprichtlijn opgesteld die tray-naar-tray recycling mogelijk maakt.

Een circulaire PET tray voldoet aan de volgende eisen:
1. Bottomfolie (tray): De tray is vervaardigd uit helder (d.w.z. kleurloos) en transparant mono PET
2. Sealmedium: Het (PE) sealmedium is afwasbaar in een basische oplossing van 60-80 graden Celsius
3. Topfolie: Gebruik bij voorkeur een PO (combinatie) zonder PET(!) met een dichtheid <1 g/cm3
4. Etiket: Het etiket is warm afwasbaar (bij 60oC) en vervaardigd uit PE of PP. Gebruik geen papier
5. Absorbent pad: De absorbent pad (dichtheid <1 g/cm3) mag niet vervezelen en wordt bevestigd met een afwasbare lijm (d.w.z. geen hotmelt)

Download het volledige rapport Pilot PET tray-to-tray recycling

Download hier de Ontwerprichtlijn voor PET trays.

Meer weten?

Deze studie maakt deel uit van het project ‘circulaire stromen’ van  het Plastic Pact. In het project worden pilots uitgevoerd met twee problematische kunststofstromen: de DKR350 (geleid door Royal Haskoning DHV) en de PET trays (geleid door Partners for Innovation). Klik hier voor meer informatie over Plastic Pact Nederland en de resultaten van de onderzoeken en pilots die zijn uitgevoerd.

Met dit project dragen we bij aan de volgende Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties: