Waarom wordt voor de Europese Unie eigenlijk een nieuw certificeringssysteem voor het verwijderen van CO2 opgezet?

Jasmijn Sybenga

Sinds 2023 werkt een internationaal consortium aan een EU-breed vrijwillig kader voor het certificeren van koolstofverwijdering en koolstoflandbouw. Er zijn op dit moment verschillende internationale standaarden en protocollen die worden gebruikt om carbon removal te certificeren. Deze standaarden specificeren hoe de koolstofverwijdering moet worden gemeten, gerapporteerd en geverifieerd. Sommige van deze bestaande methoden worden echter bekritiseerd om een aantal redenen:  

1. Gebrek aan transparantie – Sommige certificeringssystemen hebben complexe en ondoorzichtige criteria. Dit maakt het moeilijk voor investeerders en belanghebbenden om te begrijpen of de gecertificeerde projecten daadwerkelijk bijdragen aan CO2-verwijdering op lange termijn. 
2. Kwaliteit van verwijdering – Niet alle methoden voor CO2-verwijdering zijn even effectief of duurzaam. Zo wordt het aanplanten van bomen vaak als een carbon removal project gecertificeerd. Er zijn echter zorgen over de lange termijn van die koolstofopslag, vooral als de bossen niet goed worden beheerd of worden vernietigd door branden. 
3. Additionaliteit – Een belangrijk principe in koolstofverwijdering is additionaliteit. Dat betekent dat het project zonder de financiële steun van carbon credits niet zou plaatsvinden. Sommige gecertificeerde projecten zouden echter ook zonder deze steun uitgevoerd zijn, wat de effectiviteit en het nut van de certificering in twijfel trekt. 
4. Monitoring en verificatie – Er zijn methoden die onvoldoende monitoring en verificatie vereisen na de initiële certificering. Zonder voortdurende controle bestaat het risico dat de CO2-verwijdering minder effectief blijkt dan aanvankelijk gedacht. 
5. Permanentie – Sommige carbon removal methoden bieden geen garantie dat de verwijderde CO2 permanent uit de atmosfeer zal blijven. Voorbeelden zijn de tijdelijke opslag in landbouwgronden of (productie)bossen die kunnen worden omgezet in CO2-uitstotende projecten in de toekomst. 
6. Sociale en milieueffecten – Sommige certificeringsmethoden houden onvoldoende rekening met de potentiële negatieve sociale en milieueffecten van carbon removal projecten, zoals de impact op lokale gemeenschappen of biodiversiteitsverlies. 

Deze factoren dragen bij aan de kritiek op bepaalde carbon removal certificeringsmethoden en benadrukken de noodzaak van strikte, transparante en robuuste certificeringscriteria om ervoor te zorgen dat de beloofde klimaatvoordelen daadwerkelijk worden gerealiseerd. 

En hier komt de DG CLIMA (Directorate General Climate Action) van de Europese Commissie om de hoek kijken met zijn behoefte aan een overkoepelend certificeringskader. De bedoeling is dat dit EU-brede kader een impuls zal geven aan: 

• Innovatieve koolstofverwijderingstechnologieën en koolstoflandbouw die bijdragen aan de klimaat-, milieu- en zero-pollution-doelstellingen van de EU 
• Een transparant en betrouwbaar certificeringskader greenwashing voorkomt 
• Aan bredere duurzaamheidsdoelen bijvoorbeeld door positieve effecten op biodiversiteit 
• Nieuwe duurzame bedrijfsmodellen voor onder andere boeren en bosbouw. 

In het komende jaar zullen wij deze certificeringskader verder ontwikkelen met input van experts uit de hele Europese Unie. We hopen hiermee bij te dragen aan het klimaat neutraal worden van de EU in 2050. 

Benieuwd?

Dit is de vijfde blog over Carbon Removal.

• De eerste blog gaat over  Best practices in natuurlijke CO2 verwijdering 
• De tweede blog gaat over de strijd tegen klimaatverandering 
• De derde blog gaat dieper in op de zegeningen van natuurlijke processen 
• De vierde blog gaat in op het nut van certificering. 

Naast onze bijdrage aan het certificeren van carbon removals in natuurlijke processen is Partners for Innovation ook betrokken bij de certificering van biobased koolstofopslag op lange termijn in gebouwen. 

Bezoek ook onze pagina over de natuurlijke opslag van CO2.