UPV – uitgebreide producenten verantwoordelijkheid – is een strategie om het milieu te beschermen door producenten en importeurs verantwoordelijk te maken voor de gehele levenscyclus. En dus ook voor de eindelevensfase van de producten die zij op de markt brengen. Door de afvalbeheerkosten in het product te verrekenen, worden producenten gestimuleerd om milieuvriendelijkere ontwerpkeuzes te maken. 

In Nederland geldt al een wettelijke UPV voor autobanden en autowrakken, batterijen en accu’s, elektrische en elektronische apparatuur, textiel, verpakkingen en zwerfafval/wegwerpplastic. Deze wettelijke producentenverantwoordelijkheid is vastgelegd in besluiten of regelingen. De verwachting is dat door de maatschappelijke en politieke druk voor steeds meer productgroepen een UPV gaat gelden, zoals voor luiers en kunststof in de bouw. 

Koplopers nemen initiatief

De industrie neemt herhaaldelijk ook zelf het initiatief voor een UPV-systeem. Matrassen zijn een aansprekend voorbeeld. Producenten en importeurs die samen goed zijn voor een ‘belangrijke meerderheid’ van de totale omzet, kunnen hiervoor een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) aanvragen. Een AVV houdt in dat het afdragen van een afvalbeheerbijdrage verplicht wordt voor alle spelers in een bepaalde markt. Deze verplichting moet zogeheten freeriders  voorkomen. Een AVV is maximaal 5 jaar geldig. Momenteel gelden AVV’s voor verpakkingen, vlakglas, papier en karton, autobanden, consumentenmatrassen, elektrische en elektronische apparaten, auto’s, fietsaccu’s en draagbare batterijen en accu’s. 

Inzameling en verwerking 

In een UPV worden doelen voor de inzameling en soms ook recycling vastgesteld. Om deze doelen te bereiken, kunnen bedrijven individueel of collectief een inzamelings- en verwerkingssysteem opzetten. Een producentenorganisatie kan namens de aangesloten partijen uitvoering geven aan deze verplichtingen. Daarnaast kan een UPV-systeem het verbeteren van het ontwerp stimuleren met gedifferentieerde tarieven, die gebaseerd zijn op ‘essentiële eisen’ op het gebied van ecodesign. 

Aan de slag met UPV? 

Essentieel voor het welslagen van een UPV  is zowel het draagvlak van partijen in de keten als een goede procesbegeleider. Wij ondersteunen partijen die aan de slag willen met het invoeren van een UPV of de mogelijkheden hiervoor willen onderzoeken.

We beginnen met een verkenning van de waardeketen om de kansen voor UPV te analyseren en alle ketenpartijen  bijeen te brengen. Samen beoordelen we de wenselijkheid, haalbaarheid en het draagvlak voor een UPV-systeem en stellen we de randvoorwaarden op.

Vervolgens bepalen we gezamenlijke doelstellingen en brengen we in kaart welke barrières weggenomen moeten worden en welke acties daarvoor nodig zijn. Denk aan het ontwikkelen van verwerkingstechnologieën of inzamelsystemen. We kunnen hiervoor bijvoorbeeld pilotprojecten opzetten.

In de uitvoeringsfase helpen we een producentenorganisatie opzetten en een Algemeen Verbindend Verklaring aanvragen. Lees  meer over de 13 succesfactoren voor een circulair ketenproject. 

Onze ervaring met UPV-projecten:  

• Quickscan UPV afvalstromen (verpakkingen, batterijen, elektronica)
• Verkenning UPV vloerbedekking 
• Moonshot Vloerbedekking 
• Voorverkenning UPV matrassen 

Interesse? 

Benieuwd wat we voor uw bedrijf, sector of productgroep kunnen betekenen? Neem contact op met Flora Poppelaars.  Jos Vlugter of Siem Haffmans.

Met deze dienst dragen we bij aan de volgende Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties: