Niger, het Afrikaanse land waar Partners for Innovation al sinds 2014 een kantoor heeft, kende de afgelopen twee jaar een turbulente politieke situatie. In het Sahel land grepen in 2023 militairen de macht en sindsdien veranderden de internationale betrekkingen van het land drastisch. Toch is directeur Rakiatou Gazibo van ons kantoor in Niger ervan overtuigd dat er juist in een periode waarin betrekkingen met Westerse landen onder druk staan, kansen liggen voor het land om meer zelfvoorzienend te worden. 

Het West-Afrikaanse land, dat dertig keer zo groot is als Nederland, bestaat uit acht regio’s met elk hun eigen landbouwtradities. “In elk van deze regio’s kunnen twee tot drie waardeketens goed worden georganiseerd, waar de lokale bevolking, de economie en de biodiversiteit van kunnen profiteren,” aldus Gazibo. Ze voorziet hierin een belangrijke rol voor jonge vrouwen, die als ondernemers in de duurzame landbouw aan de slag kunnen. “In samenwerking met overheidsinstanties en met steun van de Verenigde Naties, financiële partners, donoren en buitenlandse ambassades, kan Partners for Innovation een belangrijke spil zijn in het opzetten van deze waardeketens.”

Het versterken van de lokale economie is een van de belangrijkste doelstellingen van Partners for Innovation. Hoewel een groot deel van het land uit woestijn bestaat, wordt er met name in het zuiden en rondom de rivier de Niger veel aan landbouw gedaan. Daar groeien met name gewassen zoals tijgernoten, pinda’s, cowpeas en uien. Dit zijn voorbeelden van voedselgewassen die volgens Rakiatou Gazibo geschikt zijn om Niger op een duurzame manier meer zelfvoorzienend te maken.

De beslissing van Niger om de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Ecowas) te verlaten heeft de situatie in het land er niet eenvoudiger gemaakt. Vooral de sluiting van de grenzen is nadelig voor de internationale handel en de import van voedsel en goederen, aangezien het land geen directe toegang tot de zee heeft.

Kennis van de lokale situatie

Daardoor is Niger gedwongen om binnen de eigen grenzen naar oplossingen te zoeken. Kansen daarvoor bestaan er zeker, denkt Partners for Innovation Niger. Volgens Rakiatou Gazibo kan het bedrijf een belangrijke schakel vormen tussen de verschillende partijen.

“We doen goed werk met een jong team dat bekend is met de lokale situatie en over de nodige expertise beschikt. We hebben een goede relatie met zowel de overheid als met donoren, maar ook met het bedrijfsleven en met NGO’s. Onze expertise reikt van landbouw en het toevoegen van waarde aan lokale producten, tot aan werkgelegenheid en ondernemerschap voor de jonge beroepsbevolking. We zetten ons in voor de strijd tegen klimaatverandering en tegen biodiversiteitsverlies, voor duurzame landbouw en voor bosbouw. We bieden trainingen, coaching en advies en we voeren studies en evaluaties uit. Daarnaast organiseren evenementen. Gender en sociale inclusie zijn belangrijke onderwerpen en worden een focus in alle programma’s van Partners for Innovation,” stelt Gazibo.

Waardeketen voor tijgernoten

Een lopend project richt zich op tijgernoten. In 2021 kende de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) dit project toe aan een consortium van vier bedrijven, waaronder Partners for Innovation Niger. Deze plantaardige knollen zijn een waardevolle eiwitbron en worden lokaal alleen op kleine schaal gegeten. Maar ze worden ook geëxporteerd naar Spanje, waar ze op industriële schaal worden verwerkt tot een melkdrank – de populaire Horchata de Chufas. Het doel van dit project is om de productiviteit te verbeteren en een binnenlandse waardeketen op te zetten, inclusief een tijgernoten-melkfabriek. Dat project heeft een jaar vertraging opgelopen, maar de materialen voor deze fabriek zijn onderweg en de bouw start in het voorjaar van 2025.

Partners for Innovation Niger voert momenteel drie studies uit voor RVO. Gazibo: “Ten eerste een analyse van gender en sociale inclusie om de positie van vrouwen en jongeren in de tijgernoot-, pinda- en tuinbouw sectoren te versterken. Daarnaast doen we een studie naar klimaatverandering en biodiversiteitsherstel. Vaak wordt land voorbereid op de tijgernootoogst door de begroeiing in brand te steken, met alle schadelijke gevolgen voor het milieu en het bodemleven tot gevolg. In de studie brengen we duurzame alternatieven in kaart. We onderzoeken tevens of de bladeren kunnen worden omgezet in bio-meststoffen. Een derde studie betreft het verbeteren van de productiviteit van tijgernoten door middel van innovatieve teelttechnieken en het aanpakken van de uitdagingen van grootschalige verwerking.”

Horti Hub cluster opleidingsprogramma

Een ander project dat een vervolg verdient is Horti hub Niger. Dit driejarige project werd eind 2024 afgerond. Het bracht de beste methodes en technologieën van zowel Nederlandse als Nigerese partners samen om de ontwikkeling van ondernemerschap in de groenteteelt in Niger te bevorderen. Drie groepen van 25 jonge agripreneurs (agricultural entrepreneurs) leerden ondernemersvaardigheden tijdens een training van negen maanden.

Naast een curriculum van 5-10 technische modules, leerden 12 zeer ervaren landbouwers hen de kneepjes van het vak op een demonstratie veld van Partners for Innovation. Tot slot werd in het kantoor van Partners for Innovation een ruimte gecreëerd voor kennisdeling, co-creatie en het zoeken naar cofinanciering. Deze ruimte biedt jonge ondernemers een plek om lezingen en andere activiteiten te organiseren die hun potentieel vergroten.

Bovendien wordt de ruimte regelmatig gebruikt door de groep om bijeen te komen, voorstellen te schrijven en te bespreken hoe ze meer kunnen bereiken door samenwerkingen aan te gaan. Gazibo: “Dit traject, dat bedoeld is om de agrarische ondernemingscapaciteit te vergroten, leent zich perfect voor toepassing elders.”

Zie voor meer informatie de (Franstalige) website: www.pfiniger.com