Op 3 juli 2021 treedt het ‘Besluit kunststofproducten voor eenmalig gebruik’ in werking. Dit is de Nederlandse invulling van de Europese Single Use Plastic richtlijn. Partners for Innovation neemt in een set blogs steeds een productcategorie onder de loep en bekijkt wat de wetgeving hierover zegt en wat de mogelijkheden na juli 2021 zijn. In deze eerste blog behandel ik maaltijdverpakkingen voor onderweg.

Door Jannes Nelissen

Laten we beginnen met een definitie. We bedoelen kunststof bakjes met eenpersoonsmaaltijden zoals salades of hamburgers, die direct uit het bakje gegeten kunnen worden. ‘Kunststof’ moet je hier ruim interpreteren: bevat de verpakking kunststof voor een specifieke functie, zoals een kunststof coating op een verder volledig kartonnen doosje? Dan is het volgens de regels toch een kunststof bakje. Ook biobased en biodegradeerbare plastics vallen onder deze regelgeving.

Er komt géén verbod op deze producten. Wel is het vanaf 3 juli 2021 verboden om deze ‘take-away’ maaltijdverpakkingen van piepschuim (EPS) te maken en kunststof bestek is eveneens uit den boze. Daarnaast mogen vanaf deze datum kunststof maaltijdverpakkingen waar je direct uit kunt eten niet meer gratis verstrekt worden. Net zoals bij plastic tasjes in de supermarkt, zal een klant hiervoor dus moeten gaan betalen. Hoeveel, dat is nog niet bekend.

Producentenverantwoordelijkheid

Vanaf 5 januari 2023 gaat een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid gelden voor een reeks eenmalige kunststofproducten: flesjes, bekers, tasjes én eenpersoons maaltijdverpakkingen; zowel folies als bakjes als schaaltjes. In de praktijk betekent dit dat de producent of importeur de kosten moet gaan dekken van het opruimen van zwerfafval. Ook moeten ze herbruikbare alternatieven aanbieden en bewustmakingscampagnes opzetten over de effecten van zwerfafval. Het idee is dat door de extra kosten bedrijven en consumenten ontmoedigd zullen worden om eenmalige kunststof verpakkingen te blijven gebruiken.

Wat kun je nu als ondernemer doen om te voldoen aan de SUP-regelgeving? Er zijn drie strategieën die je kunt kiezen, afhankelijk van jou specifieke gebruikssituatie: Reuse, Recycle of Renew.

Reuse

Je kunt ervoor kiezen om een herbruikbaar alternatief aan te bieden. Bedrijven als Ozarka, Shared Packaging en PackBack leveren maaltijdverpakkingen die je na gebruik weer kunt inleveren. Voor een cateraar is dat een mogelijkheid. Om zo’n etensbakje te kunnen hergebruiken, moeten wel eerst een aantal vragen beantwoord worden. Blijft de verpakking ook na veelvuldig gebruik mooi en bruikbaar? Kan ze goed schoongemaakt worden en hoe ga ik dat op locatie doen? En hoe maak ik het mijn klanten gemakkelijk om de bakjes weer in te leveren?

Recycle

Wanneer je als ondernemer toch voor eenmalige kunststof verpakkingen kiest, zal je voor een goed inzamel- en recyclingsysteem moeten zorgen. Je moet voorkomen dat de verpakking als zwerfafval eindigt, omdat producenten hiervoor uiteindelijk de rekening gepresenteerd krijgen. In een gesloten systeem, zoals een festival of bedrijfskantine is dit samen met een afvalinzamelaar best goed te organiseren. Bij ‘take-away’ locaties wordt dit een stuk lastiger.

Renew

Een derde mogelijkheid is om over te stappen op andere materialen. Dan zijn papieren zakken en kartonnen schaaltjes een goed alternatief. Maar, zodra hier een kunststof coating op zit, wordt het toch als kunststof verpakking gezien. Papier en karton zijn goed recyclebaar, tenzij er voedselresten op achterblijven. Hout en bamboe lijken op het eerste gezicht een goed alternatief, maar deze  materialen zijn vaak duurder in aanschaf. Bovendien zijn ze niet goed recyclebaar en vaak slecht composteerbaar.

Wat is wijsheid? Stap je over op herbruikbare verpakkingen of kun je beter bij eenmalige verpakkingen blijven? Op welke manier kun je vervolgens het beste omgaan met je afval? Ga je recyclen of composteren? Welke materialen en inzamelmiddelen moet je kiezen om dit mogelijk te maken? De antwoorden zijn afhankelijk van jouw specifieke situatie. Partners for Innovation kan helpen de beste strategie te kiezen en oplossingen te implementeren.

Dit is de eerste blog in een serie over de SUP-richtlijn. Wil je graag meer duidelijkheid over de gevolgen van de SUP-richtlijn voor jouw bedrijf? Neem dan contact met mij op.

Op deze pagina vind je een helder overzicht van de inhoud en de invoeringsdata van de SUP-richtlijn.