Afgelopen week was ik in Berlijn bij de LIFE platform meeting The benefits of peatland restoration for Europe. Gastheer was NABU, de oudste en grootste natuurvereniging in Duitsland. Je ziet dat er ontzettend veel gebeurt op het gebied van veenherstel maar er is nog heel wat meer nodig willen we deze bijzondere natuurgebieden blijvend behouden. 

Jasmijn Sybenga

Veengebieden leveren wereldwijd belangrijke ecosysteemdiensten door onder meer klimaat- en waterregulering en door de instandhouding van de biodiversiteit. Hoewel veengebieden slechts 3 procent van het aardoppervlak beslaan, zijn gedegradeerde veengebieden verantwoordelijk voor bijna een kwart van de koolstofemissies van de sector landgebruik. Het is dus belangrijk om deze veengebieden te herstellen en de onaangetaste veengebieden te behouden.

Best practices

Zo’n 100 topdeskundigen en vertegenwoordigers van LIFE (en Interreg) projecten kwamen op 26-28 april in Berlijn bij elkaar om best practices en beleidsontwikkelingen voor het herstel van veengebieden te delen. Ik was erbij voor mijn werk voor de Europese Commissie waar we samen met 70 experts helpen bij de regelgeving en de certificering om de verwijdering van CO₂ uit de lucht te bevorderen. Dit gaat zowel om de CO₂-opslag in de landbouw en bossen als in veengebieden.

Take-aways

De rode draad die door de presentaties liep is dat een integrale landschapsaanpak nodig is om het herstel van het hele ecosysteem te waarborgen. Dat gaat niet alleen om de opslag van koolstof maar ook om het tegengaan van bijvoorbeeld overstromingsgevaar en het waarborgen van biodiversiteit.

Verder moet het gebruik van niet-duurzame veenproducten worden afgebouwd. De meeste mensen gebruiken bijvoorbeeld nog turf potgrond. Dit draagt eraan bij dat veengebieden nog steeds worden afgegraven. Daarmee komt ontzettend veel CO₂ vrij.

De experts waren het er ook over eens dat het van groot belang is om een standaard te ontwikkelen voor het wereldwijd monitoren van GHG emissies en het verzamelen van data. Dit is essentieel zodat iedereen elkaars data kan gebruiken en dat het eenduidig wordt welke herstelmaatregelen het beste werken op welke plek. Dat ondersteunt de plannen van de Europese Commissie om tot een certificeringssysteem te komen.

En voor een succesvolle en langdurige impact is het nodig dat EU- en nationaal beleid op elkaar worden afgestemd en gekoppeld worden aan het herstel van veengebieden.

Veenherstel in de praktijk

De laatste dag was een veldexcursie naar Biesenthaler Becken waar het LIFE Peat Restore herstelmaatregelen uitvoert. Het doel van LIFE Peat Restore is klimaatsverandering te beperken in de laagvlakten in vijf landen rond de Oostzee: Duitsland, Polen, Litouwen, Letland en Estland. LIFE Peat Restore vermindert de CO₂/GHG-uitstoot door aangetaste veengebieden in elf projectregio’s te herstellen. Deze veengebieden zijn aangetast door ontwatering en turfwinning, dit ondanks hun beschermde status. We hebben verschillende herstelgebieden bezocht en geleerd over de herstelmaatregelen en de monitoringresultaten.

Het LIFE Peat Restore is bepaald niet het enige project en alleen dat al is bemoedigend. Er waren vertegenwoordigers van meer dan 15 Europawijde veenherstelprojecten: LIFE Moor Space (UK); Interreg Care Peat (BE, FR, IE, NL, UK); LIFEraisedbogs (DK); LIFE Hannoversche Moorgeest (DE); Hydrology LIFE (FI), LIFE Irish raised bogs (IE); LIFE ANTHROPOFENS (FR); Interreg CANAPE (UK, DK, DE, BE, NL); LIFE Green Valleys (BE, PL); LIFE Peat Restore; LIFE IP Peatlands and People (EI); LIFE OrgBalt (LV); LIFE REstore (LV); LIFE RESTITUO (FR); LIFE MULTI PEAT (DE, BE, NL, IE, PL); LIFE IP Wild Atlantic Nature (IE) en Pennine Peatland (UK).

Ongeloof

Wat mij nog het meest gaat bijblijven, is het ongeloof dat eenmalig 20 km snelweg aanleggen in Nederland hetzelfde kost als alle 100 veenlandherstelprojecten uitgevoerd tussen 2000 en 2023 samen. Als veenherstel zo belangrijk is voor ons water, de biodiversiteit en het opslaan van koolstof wordt het toch de hoogste tijd dat we daar met z’n allen aan gaan bijdragen?

Meer weten over het herstel van veengebieden? Neem dan contact op met Jasmijn Sybenga of lees haar blog over Flow Country of haar proefschrift